Szczekna właśc. Štěkna Jan (zm. 1407), cysters, doktor teologii, profesor Uniwersytetu Krakowskiego, kapelan królewski.

S. pochodził z czeskiej rodziny szlacheckiej osiadłej w Královicach, Zalužanach i Žebnicach koło Pilzna (Plzeň). Jego matką była Jitka (Gitka), imię ojca nie jest znane. Krewnym S-y był zapewne Mikołaj Štěkna z Žebnic i Zalužan, magister artium Uniw. Praskiego.

Zapewne ok. r. 1371 rozpoczął S. studia na Wydz. Sztuk Wyzwolonych Uniw. Praskiego, bowiem w r. 1373 w Liber decanorum Wydziału zanotowano jego bakalaureat. Promotorem S-y był magister Fridmann z Pragi, pod którego kierunkiem kontynuował studia filozoficzne i 9 II 1376 osiągnął licencjat, a 21 II t.r. stopień magistra artium. Jednym z jego kolegów w czasie studiów był Jan Isner, z którym później współdziałał przy organizacji Wydz. Teologii w Krakowie. Po promocji S. zapewne przez dwa lata prowadził wykłady na Wydz. Sztuk Wyzwolonych (tzw. biennium). W r. 1377 w praskim konsystorzu występował jako świadek w sprawie magistra Fridmanna, a jako pełnomocnik ks. Wacława, posiadającego prezentę do kościoła paraf. w Malenicach, starał się o jego instytucję do tego kościoła i potwierdzenie na probostwie. Potem prawdopodobnie S. opuścił uczelnię, gdyż nie pojawił się w gronie mistrzów – egzaminatorów i promotorów Wydziału. Zapewne wstąpił do klasztoru cystersów w Zbraslaviu (Aula Regia) pod Pragą; jako mnich tego opactwa został przyjęty 19 VI 1388 przez papieża Urbana VI do grona kapelanów papieskich. Równocześnie w Pradze rozpoczął studia teologiczne i najpóźniej pod koniec r. 1390 uzyskał bakalaureat biblijny. Jako kapelan papieski otrzymał t.r. od kamerariusza apostolskiego kard. Marinusa egzempcję od wszelkiej jurysdykcji kościelnej i świeckiej z wyjątkiem papieskiej. Najpewniej w r. 1390 lub na początku r. 1391 został plebanem w paraf. p. wezw. NMP w Čule (niemiecki Zulb, obecnie Slup) koło Znojma (diec. ołomuniecka), której uposażenie wynosiło 14 grzywien czystego srebra. W sprawie swej parafii występował w konsystorzu praskim 20 VII 1392, tocząc spór z wieśniakami ze wsi Jaroslavice o siano.

Na początku lutego 1391 został S. mianowany przez bp. litomyskiego Jana IV, za zgodą tamtejszej kapituły, lektorem i kaznodzieją dla ludu w katedrze i kapit. w Litomyšlu. Jako lektor prowadził w katedrze wykłady z teologii dla duchowieństwa tej diecezji, a także głosił kazania po czesku dla wiernych. Dn. 10 IV t.r. w Pradze był świadkiem umowy między rycerzem Hanuszem z Mülheimu a proboszczem kościoła św. św. Filipa i Jakuba, Oldřichem, w sprawie fundacji kaplicy p. wezw. Św. Św. Młodzianków (SS. Innocentium), zwanej później Kaplicą Betlejemską. Prawdopodobnie to S. zredagował dokument fundacyjny kaplicy, wystawiony 24 V t.r. przez Hanusza z Mülheimu. W pierwszych latach funkcjonowania Kaplicy Betlejemskiej głosił w niej kazania; świadczy o tym nota pod r. 1393 w Chronicon Universitatis Pragensis. Wygłaszał także reformatorskie kazania na Wyszehradzie, które cieszyły się ogromnym powodzeniem. Słuchał ich m.in. Jan Hus, wykorzystując we własnych kazaniach podejmowane przez S-ę problemy. Dla Kaplicy Betlejemskiej S. zamówił rękopis dzieła Benedykta z Alignano „Tractatus fidei contra diversos errores”, który został przepisany w Krumlovie przed 2 II 1395 (B. Jag., rkp. 1234).

Przed r. 1395 uzyskał S. na Wydz. Teologicznym Uniw. Praskiego stopień bakałarza sentencjariusza. Zapewne dzięki różnym znajomościom z okresu studiów nawiązał kontakty z dworem królowej polskiej Jadwigi Andegaweńskiej i prawdopodobnie już w r. 1395 przybył do Krakowa. Po śmierci kanonika krakowskiego i plebana przemankowskiego Marka Złodzieja z Pilchowic (12 X t.r.) otrzymał probostwo w Przemankowie (obecnie Przemyków) z nadania króla Władysława Jagiełły, do którego należało prawo patronatu tej parafii. Z tego powodu S. przed 6 I 1396 zrezygnował z plebanii w Čule. Niebawem został kapelanem, co poświadczają źródła z r. 1397, i zapewne spowiednikiem królowej Jadwigi. Na dworze krakowskim pełnił także posługę kaznodziejską. Jego kazanie na temat szóstego przykazania, wygłoszone w niedzielę w obecności żon, sióstr, córek i krewnych panów polskich, wzbudziło poważną kontrowersję. Panowie wystosowali do niego list (niedatowany), domagając się publicznego odwołania poglądu, że kobieta popełniając cudzołóstwo mniej grzeszy niż mężczyzna; w przypadku niezastosowania się do żądań S. musiałby opuścić Król. Pol. S. najpewniej uległ żądaniom, gdyż pozostał na dworze. W r. 1397 królowa powierzyła mu sprawę fundacji w Pradze kolegium dla studentów teologii z Litwy. S. wystarał się 20 VII t.r. o zgodę króla czeskiego Wacława IV, a następnie wziął udział w zredagowaniu dokumentu fundacyjnego, wystawionego 10 XI przez Jadwigę w Krakowie. Królowa mianowała też S-ę, wraz z dwoma wpływowymi mieszczanami praskimi Něprem i Křižem (z którym współpracował przy fundacji Kaplicy Betlejemskiej), swoim pełnomocnikiem do realizacji zamierzenia. Na potrzeby kolegium dla Litwinów mieli oni wspólnie kupić w Pradze dom i czynsz w wysokości 200 kop gr. Mimo że królowa przekazała w r. 1398 na rzecz fundacji pewną sumę (Křiž kupił czynsz za 730 kop gr), do czasu jej śmierci (1399) przedsięwzięcie nie zostało sfinalizowane. Prawdopodobnie za popieranie starań Rady Miasta Krakowa o prawo patronatu do kościoła Mariackiego (J. Fijałek) S. otrzymał od Rady w r. 1397 trzy grzywny i jeden wiardunek gr praskich, a w r. 1402 (wraz z bp. krakowskim Piotrem Wyszem i Janem Ligęzą) francuskie wino. Zapewne jeszcze przed śmiercią królowej Jadwigi, jak świadczy formuła nadania («pro anima Wladislai regis et reginae suae Hedvigis»), uzyskał od króla Władysława Jagiełły łan ziemi, z obowiązkiem odprawiania przez każdorazowego plebana cotygodniowej mszy za dusze króla i królowej.

S. znalazł się w grupie uczonych, na czele ze Stanisławem ze Skarbimierza i bp. Piotrem Wyszem, którzy w lipcu 1400 przygotowali z inicjatywy Władysława Jagiełły drugą fundację Uniw. Krak. Należał też do komisji złożonej z sześciu profesorów, która na przełomie r. 1400 i 1401 opracowała pierwsze statuty uczelni. Zapewne w pierwszym roku funkcjonowania Uniw. Krak. pełnił stanowisko dziekana Wydz. Sztuk Wyzwolonych. Isnerowi pomagał w organizacji Wydz. Teologii i od początku komentował tam „Sentencje” Piotra Lombarda, dopełniając w ten sposób warunków wymaganych do osiągnięcia doktoratu z tej dziedziny. Promocja doktorska S-y odbyła się w Krakowie przed 8 IX 1402, wtedy bowiem na liście świadków dokumentu bp. przemyskiego Macieja, którego znał z okresu studiów, wystąpił po raz pierwszy ze stopniem doktora teologii. W r. 1403 udał się S. do Pragi w sprawach związanych z kolegium królowej Jadwigi. Wraz z Křižem i Něprem przedłożył 8 IX t.r. dokumenty Wacława IV i królowej Jadwigi z r. 1397. Ze sporządzonej wówczas noty wynika, że mimo nabytych przez Křiža czynszów dom na kolegium nie został jeszcze zakupiony. Sprawa fundacji utknęła do czasu śmierci matki S-y (która prawdopodobnie przeżyła syna), upoważnionej do pobierania dochodów z czynszów. Fundacja została dokończona przez Křiža w r. 1411, jednak funkcjonujące pod imieniem królowej Jadwigi kolegium przeznaczono dla studentów czeskich. W trakcie pobytu w Pradze w r. 1403 zapoznał się S. z dziełem tamtejszego mistrza i kaznodziei synodalnego Stanisława ze Znojma pt. „De corpore Christi”; mistrz był zwolennikiem poglądów Jana Wiklifa o konsubstancjacji (współistnieniu w Eucharystii Ciała i Krwi Chrystusa wraz z substancją chleba i wina). S. napisał w r. 1404 polemiczny traktat De remanentia panis (nieodnaleziony), do opracowania którego wykorzystał zebrane przez siebie fragmenty z dzieł uczonych (auctoritates), wzmacniające jego argumentację (Nationalbibliothek w Wiedniu, rkp. 4314 k. 136–8). Poglądy o konsubstancjacji zwalczał także w kazaniach, wygłaszanych w kościele praskich karmelitów (kazanie Caro mea vere est cibus, tamże, rkp. 4314 k. 135v–6). Polemikę kontynuował podczas ponownego pobytu w Pradze t.r., ok. święta Zesłania Ducha Świętego. Z powodu rozpowszechniania się w Król. Pol. nauki o konsubstancjacji, upoważniony w r. 1405 przez polskich biskupów do podjęcia zdecydowanej akcji w Pradze, oskarżył Stanisława ze Znojma przed konsystorzem praskim o herezję. Zaatakowany Stanisław groził S-ie, że na kolanach będzie musiał odwoływać oskarżenie. Komisja powołana przez arcybp. praskiego Zbynka z Házmburku uznała jednak, że w traktacie „De corpore Christi” istnieją błędy doktrynalne; nie przyjęto tłumaczenia autora, że dzieło nie jest ukończone i stanowi tylko podstawę do dyskusji na ten temat, lecz zażądano od niego publicznego odwołania poglądów. Przychylny Stanisławowi arcybp. Zbyněk zadowolił się jednak potwierdzeniem przez niego prawowierności w kolegium uniwersyteckim oraz przyrzeczeniem, że przerobi traktat w duchu nauki ortodoksyjnej (uczynił to w lutym 1406 i niebawem sam zaczął zwalczać wiklefizm). S. w r. 1406 przekazał w Pradze traktat De remanentia panis na ręce magistra Jana Hofmanna ze Świdnicy. W Pradze był jeszcze 10 V t.r., gdy wraz z magistrem Maciejem i innymi osobami zwolnił Křiža i jego dziedziców od przyjętego 26 X 1397 zobowiązania, dotyczącego wypłacania im bliżej nieokreślonych czynszów. Następnie wrócił do Krakowa i na początku r. 1407 zajął się uporządkowaniem obsługi duszpasterskiej i spraw materialnych kościoła paraf. w Przemankowie. Na prośbę S-y bp Piotr Wysz wydał t.r. dokument, w którym za zgodą króla ustanowił przy kościele przemankowskim dwóch wikariuszy oraz erygował w nim kustodię i rekturę szkoły parafialnej. S. zadbał o odpowiednie wyposażenie z dochodów parafii rektora szkoły, kustosza oraz dwóch wikariuszów, a swoich następców na probostwie zobowiązał do powierzania tych funkcji osobom odpowiednio przygotowanym.

S. pozostawił znaczną spuściznę kaznodziejską, która dotąd nie została opublikowana ani w pełni zbadana. Przypisuje się mu postyllę Carcer animae (inc.: „Cum appropinquasset Ihesus Iherosolimis... [Mt 21, 1] Avicenna philosophus dicit”), zawierającą blisko 80 kazań na niedziele i święta, zachowaną obecnie w pięciu rękopisach (B. Jag., rkp. 1344 k. 1–136 z r. 1421; B. Klasztoru Paulinów na Skałce w Kr., rkp. B. 13 k. 1–494; B. Klasztoru Bożego Ciała w Kr., rkp. 10a k. 1–175 z r. 1434; B. Klasztoru Bernardynów w Kr., rkp. 5/R k. 1–77; Slezská studijní knihovna v Opavě, rkp. RB–10 k. 27–371), dwa odpisy zaginęły (z muzeum w Mělniku i biblioteki w Petersburgu). Wg badaczy Carcer animae powstał w praskim okresie działalności kaznodziejskiej S-y, przed przybyciem do Polski. Kolekcja ta wywarła jednak znaczący wpływ na polskie kaznodziejstwo, a niektóre kazania z niej dołączano do innych zbiorów kazań, np. tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia. Cechą charakterystyczną kazań przypisywanych S-ie są prologi, nawiązujące do tematu głównego, będące cytatami z popularnych dzieł autorów starożytnych i średniowiecznych, służące do budowania obrazów, porównań i alegorii. Dominuje w nich problematyka moralna i krytyka społeczeństwa, prowadzona w duchu reformatorskim. W kazaniu na święto Bożego Narodzenia została wpisana kolęda w języku polskim „Zdrow bądź Krolu Anjelski”, oparta na pierwowzorze modlitwy czeskiej z końca XIV w.; nie wiadomo, czy to S. ułożył tę kolędę, zapewne jednak przyczynił się do jej rozpowszechnienia. Drugą kolekcją przypisywaną S-ie jest Sermones de sanctis (inc.: „Osculetur me osculo” [Pnp 1, 2]), zachowana w sześciu rękopisach (Staatsbibliothek w Monachium, rkp. Clm 17234 k. 1–162; Nationalbibliothek w Wiedniu, rkp. 4206 k. 2–142v; Kapitulní knihovna w Pradze, rkp. 0 3 k. 3–130v; B. Uniw. Wrocł., rkp. I F 609 k. 1–164v: „Explicit postilla super ewangelia de sanctis collecta per reverendum Sczeknam et fuit finita sabbatho die in vigilia Judice scilicet infra dominicam, qua cantatur Judica Domine sub anno Domini CCCC°III° etc.”; B. Kapitulna w Kielcach, rkp. 11 k. 132v–77v; B. Klasztoru Paulinów na Skałce w Kr., rkp. B6 s. 3–285). Kazania S-y weszły też w skład Postylli (inc.: „Cum appropinquasset Ihesus Iherosolimis [Mt 21, 1] ... Hoc evangelium legitur bis anno”), skompilowanej w Pradze pod koniec XIV w. z kazań czeskich predykantów związanych z Kaplicą Betlejemską: Jana Protivy, Benesza z Ostroměře, Jana Sylwana z Pragi, Mikołaja Kabakusa z Kolonii. Postylla ta zachowała się w pięciu rękopisach (B. Narod., rkp. 3024 k. 3–15, 29–182; B. Uniw. Wrocł., rkp. I F 754 k. 39–149v; B. Seminarium Duchownego we Włocławku, rkp. 68 k. 36–295v; B. Seminarium Duchownego w Sandomierzu, rkp. C 425 k. 1–207v; B. Kapitulna w Kielcach, rkp. 3 k. 240–336). Najpewniej w Krakowie, z przeznaczeniem dla królowej Jadwigi, napisał S. utwór ascetyczny, zawierający rozważania na temat ostatniego tygodnia życia Chrystusa (od soboty przed Niedzielą Palmową do Wielkiego Piątku) pt. Liber de passione (inc.: „Extendit manum suam”); zachował się on w dwóch rękopisach w Bibliotece Krakowskiej Kapit. Katedralnej (rkp. KP 124 k. 46–73v, rkp. KP 150 k. 102v–119v) i jednym w Bibliotece Kórnickiej (rkp. 53 k. 133–53v). Wstępne badania dorobku pisarskiego S-y pozwalają przyjąć, że należał on zapewne do zwolenników egidianizmu i podzielał poglądy Idziego Rzymianina. Zdecydowany przeciwnik wiklefizmu, zwalczał go na gruncie filozoficzno-teologicznym. W sporze o Niepokalane Poczęcie NMP opowiadał się za poglądem Tomasza z Akwinu o sanctificatio in utero. Dorobek kaznodziejski S-y charakteryzuje się wielkim zaangażowaniem w reformę Kościoła oraz odnowienie życia chrześcijańskiego.

S. zgromadził znaczny księgozbiór; wg Jerzego Zatheya mogło to być ok. stu kodeksów. Były w nim dzieła teologiczne: komentarze biblijne Mikołaja Gorrana („Postilla super epistolas b. Pauli”) i Tomasza z Akwinu („Glossa super Lucam”), komentarze do „Sentencji” Piotra Lombarda autorstwa Jakuba z Lozanny, Duranda z Saint Pourçaine, Konrada z Sołtowa, Humberta z Prulliaco, Armanda z Belvezer, Tomasza z Akwinu i Tomasza ze Strasburga, traktaty teologiczne i polemiczne Tomasza z Bradwardine („De causa Dei contra Pelagianos”), Henryka z Gandawy („Quodlibeta”), Benedykta z Alignano („Tractatus fidei contra diversos errores”), Tomasza z Akwinu („Summa contra gentiles, Summa theologica”, pars III, „De perfectione spiritualis vitae”), Idziego Rzymianina („Theoremata vel Tractatus de Corpore Christi”), Jana z Kwidzyna („Septililium”), kolekcje kaznodziejskie Wilhelma z Paryża, Mateusza z Krakowa, Bartłomieja Torgolow, Henryka z Embeck i pojedyncze kazania, m.in. Bernarda z Clairvaux, Peregryna z Opola, a także „Credo i Moralia in Job” Grzegorza Wielkiego, pomniejsze pisma Tomasza z Chobham, Mateusza z Krakowa, Henryka Tottinga z Oyty, Henryka z Frimaria, Mikołaja z Erfurtu i wiele dzieł anonimowych. W Bibliotece Jagiellońskiej zachowały się dwadzieścia trzy kodeksy (w tym dziewięć pergaminowych) należące do S-y (rkp. 657, 697, 1178, 1201, 1234, 1236, 1282, 1293, 1339, 1348, 1444, 1535, 1618, 1643, 1683, 1694, 1697, 1710, 1717, 1748, 1749, 1750, 2244). S. opatrywał niektóre rękopisy własnoręcznie sporządzonymi spisami zawartości; część z nich została skopiowana na jego zamówienie (B. Jag., rkp. 1234, 1683). Pochodzący z Bolonii iluminowany pergaminowy kodeks z 1. poł. XIV w. z „Summa contra gentiles” Tomasza z Akwinu (B. Jag., rkp. 1694) kupił S. od krakowskich dominikanów. Swą bibliotekę zapisał Uniw. Krak.; rektor Uniwersytetu Franciszek z Brzegu opatrzył rękopisy notami, poświadczającymi ich wcześniejszą przynależność do S-y. Zmarł S. przed 20 IV 1407; jako zmarłego wspominał go wydany wtedy w Pradze dokument patriarchy antiocheńskiego Wacława, kanclerza króla Wacława IV, kwitujący nadanie Křižowi przez Władysława Jagiełłę, za pośrednictwem S-y, 100 grzywien. T.r. imię S-y wpisał Franciszek z Brzegu, obok innych zmarłych mistrzów zasłużonych dla Uniw. Krak., w „Nota modum et ordinem petendi pro benefactoribus Universitatis”; S. był także wspominany w XV w. w wypominkach uniwersyteckich. Jan Hus w wygłoszonym w r. 1409 kazaniu ku czci cesarza Karola IV, nazwał S-ę «kaznodzieją znakomitym jakby trąba brzmiąca».

Catalogus manuscriptorum medii aevi latinorum quae in Bibliotheca Jagellonica asservantur, Comp. S. Włodek i in., Wratislaviae-Cracoviae 1980–2004 IV–VIII; Hist. Nauki Pol., VI 672–3; Kowalska-Urbankowa Z., Zbudniewek J., Katalog rękopisów Biblioteki Paulinów w Krakowie na Skałce, „Studia Claromontana” T. 8: 1897 s. 293–7, 313–15; Pol. Słown. Filoz.; Słown. Pol. Teologów Katol., IV; Wisłocki W., Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kr. 1877–81 cz. 1–2; Włodek Z., Inventaire des manuscrits médiévaux latins, philosophiques et théologiques de la Bibliothèque des Chanoînes Réguliers de Cracovie, „Mediaevalia Philosophica Polonorum” R. 16: 1971 s. 90; Wolny J., Inventaire des manuscrits théologiques médiévaux de la Bibliothèque du Chapître a Kielce, tamże R. 16: 1971 s. 46, 54; Zathey J., Katalog rękopisów średniowiecznych Biblioteki Kórnickiej, Wr. 1963 s. 179–80; – Ameisenowa Z., Rękopisy i pierwodruki iluminowane Biblioteki Jagiellońskiej, Wr.–Kr. 1958 nr 13 s. 21–2; Barycz H., Dziejowe związki Polski z Uniwersytetem Karola w Pradze, „Przegl. Zachodni” R. 4: 1948 nr 3 s. 265–9; Bartoš F.M., Husitstvi a cizina, Praha 1931 s. 40; tenże, Husův učitel dr Jan Štěkna a kaple Betlémská, „Věstnik Českě akademie věd a uměni” R. 58: 1949 s.6–13; tenże, Postylla dra Jana Štěkny, „Sobótka” R. 6: 1951 s. 15–30; Bidlo J., Češti emigranti v Polsku v době husitské a mnich Jeroným Pražský, „Časopis Musea království Českého” R. 69: 1895 s. 232–3; Boháček M., Čáda F., Soupis rukopisů Slezské Studijní Knihovny v Opavé, Opava 1955 s. 44; Borkowska U., Królewscy spowiednicy, w: Ludzie–Kościół–wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (średniowiecze – wczesna epoka nowożytna), Red. J. Banaszkiewicz i in., W. 2001 s. 185; Bracha K., Nauczanie kaznodziejskie w Polsce późnego średniowiecza. Sermones dominicales et festivales z tzw. kolekcji Piotra z Miłosławia, Kielce 2007 s. 194–5; tenże, „Semen est verbum Dei”. Postylla Carcer animae przypisywana Janowi Szczeknie, w: Amoenitates vel lepores philologiae, Red. R. Laskowski, R. Mazurkiewicz, Kr. 2007 s. 61–71; Brückner A., Drobne zabytki języka polskiego XV wieku. Pieśni. Modlitwy. Glosy, „Rozpr. AU Wydz. Filol.” R. 25: 1897 s. 224–5; tenże, Kazania średniowieczne, Kr. 1895 cz. 2 s. 48–9; tenże, Literatura religijna w Polsce średniowiecznej, T. 1: Kazania i pieśni. Szkice literackie i obyczajowe, Kr. 1902 s. 37–8; Fijałek J., Nasza nauka krakowska, „Przegl. Kośc.” T. 1: 1902 cz. 2 s. 235–6 (rec.); tenże, Studia do dziejów Uniwersytetu Krakowskiego i jego Wydziału Teologicznego w XV wieku, Kr. 1898; Garbacik J., Strzelecka A., Uniwersytet Jagielloński wobec problemów husyckich, „Acta Universitatis Carolinae – Historia Universitatis Carolinae Pragensis” T. 5: 1964 z. 1–2 s. 16–20; Gębarowicz M., Psałterz floriański i jego geneza, Wr. 1965; Herold V., Pražská Univerzita a Wyclif. Wyclifovo učení o ideách a geneze husitského revolučního myšlení, Praha 1985; Kadlec J., Czeska katolicka emigracja okresu husytyzmu na ziemiach polskich i na Śląsku, „Zesz. Nauk. KUL” R. 19: 1976 nr 4 s. 28; tenże, Řeholní Generální Studia při Karlově Universitě v době předhusitské, „Acta Universitatis Carolinae – Historia Universitatis Carolinae Pragensis” T. 7: 1968 z. 2 s. 102–4; tenże, Studien und Texte zum Leben und Wirken des Prager Magisters Andreas von Brod, Münster 1982; Karbowiak A., Dzieje wychowania i szkół w Polsce, Pet. 1903 II; Klicman L., Zpráva o cestě po knihovnách v Rakousku a v Německu... r. 1892, „Věstnik České akademie věd a umění” R. 2: 1893 s. 71–4; Kowalczyk M., Krakowskie mowy uniwersyteckie z pierwszej połowy XV wieku, Wr. 1970; taż, Kraków – Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska, w: Zbiory rękopisów w bibliotekach i muzeach w Polsce, Oprac. D. Kamolowa, T. Sieniatecka, W. 2003 s. 23; taż, Postylla de tempore w rękopisie B 13 Biblioteki OO. Paulinów w Krakowie na Skałce, „Studia Claromontana” T. 7: 1987 s. 7–34; Kozłowska-Budkowa Z., Odnowienie jagiellońskie Uniwersytetu Krakowskiego (1390–1414), w: Dzieje UJ, I; Kręt H., Dwór królewski Jadwigi i Jagiełły, Kr. 1987; Machilek F., Johannes Hofmann aus Schweidnitz und die Hussiten, „Archiv für schlesische Kirchengesch.” Bd. 26: 1968 s. 98–9; tenże, Polemiky mezi přívrženci a odpůrci wyclifsko-husitského hnutí, w: Husitský Tábor. Supplementum 1, Tábor 2001 s. 325, 350–1, 357; Maciejewska W., Jadwiga królowa Polski, Kr. 1934 s. 136–8; Malinowski M., Kolegium dla Litwinów w Pradze, w: Dzieje dobroczynności krajowej i zagranicznej, Wil. 1823 I 384–8; Marin O., L’archevêque, le maître et le dévot. Genèse du mouvement réformateur pragois. Années 1360–1419, Paris 2005; Markowski M., Dzieje Wydziału Teologii Uniwersytetu Krakowskiego w latach 1397–1525, Kr. 1996; Michałowska T., Średniowiecze, W. 1995; Morawski, Historia UJ, I; Nejedlý Z., Dějiny husitského zpěvu, Kniha druhá: Předchůdci, Praha 1954 s. 160–4; Novotný V., M. Jan Hus. Život a dílo, Praha 1919 I cz. 1 s. 161, 473–4; Nuding M., Matthäus von Krakau. Theologe, Politiker, Kirchenreformer in Krakau, Prag und Heidelberg zur Zeit des grossen abendländischen Schismas, Tübingen 2007; Ożóg K., Uczeni w monarchii Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława Jagiełły (1384–1434), Kr. 2004; tenże, University masters at the royal court of Hedwig of Anjou and Władysław Jagiełło, w: Central and Eastern Europe in the Middle Ages. A Cultural History, Ed. P. Górecki, N. van Deusen, London–New York 2009 s. 148–9; Palack ý F., Geschichte von Böhmen, Prag 1845 III cz. 1 s. 197–9; Pietrzkiewicz I., Biblioteka kanoników regularnych w Krakowie w XV i XVI wieku, Kr. 2003; Polonica w średniowiecznych rękopisach bibliotek monachijskich, Oprac. J. Wolny i in., Wr. 1969 s. 115–19; Rechowicz M., Po założeniu Wydziału Teologicznego w Krakowie (wiek XV), w: Dzieje teologii katol., I 111, 114, 118, 125, 135, 147; Schneyer J. B., Repertorium der lateinischen Sermones des Mittelalters für Zeit 1350–1500, Hrsg. L. Hödl i in., CD-ROM, Bochum 1998; Siemiątkowska Z., Jan Szczekna, „Mater. do Hist. Filoz. Średniowiecznej w Pol.” T. 5: 1965 s. 34–75; Sousedik S., Stanislaus von Znaim (zm. 1414), „Mediaevalia Philosophica Polonorum” T. 17: 1973 s. 45–7; Spěváček J., Václav IV. 1361–1419. K předpokladům husitské revoluce, Praha 1986; Spunar P., Repertorium auctorum Bohemorum provectum idearum post Universitatem Pragensem conditam illustrans, Wratislaviae 1985 I 306 nr 846; Stein E., Mistr Mikuláš Biceps, jeho osobnost historická a literární, doba, postředí význam, „Věstnik královské české společnosti nauk”, S. A, 1928 nr 4 s. 79–83; Strzelecka A., Ze studiów nad stosunkami polsko-czeskimi za Wacława IV i Władysława Jagiełły, „Studia Hist.” R. 8: 1965 z. 3–4 s. 53–60; Svatoš M., Litevská kolej pražské univerzity (1397–1622), w: Praha–Vilnius. Sborník prací k 400. výročí založení univerzity ve Vilniusu, Ed. J. Petr, L. Řeháček, Praha 1981 s. 19–25; Šmahel F., Husitská revoluce, T. 2: Kořeny české reformace, Praha 1993; Tadra F., Kulturní styky Čech s cizinou až válek husitských, Praha 1897 s. 145, 297–8; Tomek V., Děje University Pražské, Praha 1849 I 113, 116, 135; tenże, Dějepis města Prahy, Praha 1875 III 428–9, 524; Třiška J., Literarni činnost předhusitské university, Praha 1967; tenże, Repertorium biographicum Universitatis Pragensis praehussiticae 1348–1409, Praha 1981 s. 314; Wielgus S., Średniowieczna łacińskojęzyczna biblistyka polska, L. 1992; Wolny J., Kaznodziejstwo, w: Dzieje teologii katol., I 278–9, 284, 290; tenże, Materiały do historii wagantów w Polsce średniowiecznej, „Biul. B. Jag.” R. 19: 1969 nr 1–2 s. 78–80; Wünsch T., Konziliarismus und Polen: Personen, Politik und Programme aus Polen zur Verfassungsfrage der Kirche in der Zeit der mittelalterlichen Reformkonzilien, Paderborn 1998; Zathey J., Biblioteka Jagiellońska w latach 1363–1492, w: Hist. B. Jag., I; Zawodzińska C., Kolegium królowej Jadwigi przy Uniwersytecie Karola w Pradze i jego pierwszy statut, „Zesz. Nauk. UJ. Prace Hist.” 1962 z. 9 s. 19–38; Zdanek M., Szkoły i studia dominikanów krakowskich w średniowieczu, W. 2005; – Acta iudiciaria Consistorii Pragensis; Akta grodz. i ziem., VIII nr 31, 52; Bull. Pol., III; Chmielowska B., Przywilej fundacyjny Kolegium królowej Jadwigi przy Uniwersytecie Karola w Pradze, w: Dzieło Jadwigi i Jagiełły, Oprac. W. Biliński, W. 1989 s. 273–9; Chronicon Universitatis Pragensis, w: Fontes rerum Bohemicarum, Praha 1893 V 568; Codex diplomaticus Universitatis Pragensis, w: Monumenta Historica Universitatis Carolo-Ferdinandeae Pragensis, Pragae 1834 II; Cod. epist. saec. XV, I–II; Długosz, Liber benef., II; Formularz Jerzego pisarza grodzkiego ok. 1399–1415, Wyd. K. Górski, Tor. 1950 nr 4 s. 5; Kowalczyk M., Wypominki Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1431/1432, 1453 i 1458, „Studia Warmińskie” R. 9: 1972 s. 523–34; Liber decanorum facultatis philosophicae Universitatis Pragensis ab anno Christi 1367 usque ad annum 1585, w: Monumenta Historica Universitatis Carolo-Ferdinandeae Pragensis, Pragae 1830 I; M. Jan Hus jako universitní rektor a profesor, Ed. E. Stein, Praha 1948 s. 85; Metryka Uniw. Krak., I–II; Monumenta Vaticana res gestas Bohemicas illustrantia, Ed. C. Krofta, Pragae 1903 V; Najst. księgi m. Kr.; Regesta Bohemiae et Moraviae aetatis Venceslai IV, Ed. V. Jenšovská, Praha 1974 I cz. 3 nr 3049; Reliquiae tabularum terrae Regni Bohemiae, Ed. J. Emler, Pragae 1870 I 602–4; Soudní akta konsistoře pražské (Acta iudiciaria Consistorii Pragensis), Vyd. F. Tadra, Praha 1893–9 I 185, 189–190, III 54, 292, V 116, 141; Statuta i matrykuły Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego z XVI wieku, Wyd. J. Szujski, w: Arch. do Dziej. Liter., I 85; Zbiór dok. mpol., V nr 1162; – Archiv Univerzity Karlovy w Pradze: sygn. II/32.

Krzysztof Ożóg